Een zeer winterharde, knolvormende Lathyrus! Het is zelfs een van de weinige meerjarigen van dit geslacht wiens lila bloemen nog lekker geuren ook!
In heel Europa een inheemse plant.
Aan het draadvormige wortelgestel komen knolvormige, langwerpige verdikkingen voor die al eeuwen lang bekend zijn als voedsel.
De plant wordt 30-100cm lang/hoog: een prima eetbare sierplant! De Franse noemen deze vergeten groenten “Hollandse Muisjes” (!) omdat sinds ± 1783 deze knolletjes vanuit het koele Nederland werden geëxporteerd naar Frankrijk.
Een oud recept: knolletjes 1uur koken, pureren en met melk en kruiden opdienen.
De bloemen, jonge scheuten en zaadpeultjes zijn ook eetbaar.

Uit oude Friese traditie! Deze crèmegele droogboon is van oorsprong een lage stamboon, maar op een bepaald moment (we weten niet wanneer) ontstonden er spontaan klimmende bonen, daar is ook mee doorgeteeld. Zo heb je per m² meer oogst en doordat de wind vrij door het gewas kan waaien, krijgen stokbonen niet snel te kampen met schimmelziekten. De geoogste bonen hebben een zachte schil en zijn ideaal als soepboon, maar worden ook graag met een stukje spek gegeten. De zachte, romige bonensmaak van de soep wordt traditioneel gecombineerd met veel soorten kruiden en bouillons.

Een heerlijke bosbes uit de bossen van Oost-Canada en Maine (VS) zeer populair bij de bevolking daar om uit het wild te plukken. Geef ze een plekje met zure grond op een halfbeschaduwde plaats. De plant gedijt heel goed waar bossen zijn verbrand, dus regelmatig wat hout-as als bemesting zal ze goed doen!

Een nieuwe aanwinst in de fruittuin: zoetzure, zachte bessen aan sterke, vorstbestendige planten. Uit de Chinese traditie (die nog springlevend is!) een veelgebruikte plant: de bessen en wortels beloven veel gezond makende en gezond houdende werkingen. De plant groeit met lange takken, die steun nodig hebben (net als bramen) en ook lange doorns bezitten. Zet ze zonnig of half beschaduwd op een voedzaam en niet te natte plaats, ze groeien gemakkelijk en zijn zeer vorstbestendig. Bronnen vermelden dat de vruchten zeer goed zijn voor de ogen vanwege het hoge Caroteengehalte. Planten zijn zelfbestuivend, dus 1 plant is voldoende voor vruchtzetting. Tenslotte nog enkele toepassingen in de (Chinese) keuken: In rijstepap, in soepen, met kip, in de wok, voor een gezonde kruidenthee, men maakt er wijn of bier van en de jonge scheuten worden als spinazie gekookt. Verder wordt er rechtstreeks sap uit geperst voor een gezond makende sapdrank. Maak er echter geen dagelijks drankje van, want overdaad schaadt.

Dit familielid van de bekende Fluweelboom geeft in september-oktober eetbare, rozerode vruchten, die vers of gedroogd kunnen worden gegeten. Een leuke toepassing voor een gezond en smakelijk drankje: laat bessen enkele uren in koud water trekken, heerlijk!
De winterharde struik wordt ongeveer 0,5-1 m hoog en wil een zonnig plekje, die goed afwatert . Na de oogst (in de herfst) gaat het blad prachtig rood kleuren. Kweek altijd enkele struiken tegelijk voor een optimale bestuiving. Vruchtjes die in de winter blijven hangen zijn een dankbare voedselbron voor vogels en kleine zoogdieren.

Een geliefd, Spaans ras, de zaden zijn levend bruin met een lichtgeel interieur. Ze zijn ongeveer ½ cm breed en hebben een enigszins nootachtige smaak. De textuur van deze linze is een steviger dan de meeste andere rassen en het houdt zijn vorm goed na te zijn gekookt. Dankzij hun stevige textuur zijn ze perfect voor salades en voor soep die zal worden opgewarmd. Linzen laten zich uitstekend kruiden en passen in mediterrane en Aziatische gerechten. Gebruikt in vegetarisch koken als een vervanger voor vlees, zijn deze kleine linzen laag in vetgehalte en bevatten veel eiwitten en vezels. Linzen worden overigens al meer dan 8000 jaar gegeten en de kweek ontstond in Zuidwest-Azië langs de rivier de Indus. Droge linzen hoeven niet vantevoren worden geweekt in water.

Deze Noord-Amerikaanse plant wordt zeer gewaardeerd door de eiwitrijke, op linzen lijkende zaden, die uit de unieke dikke bundels peulen te schudden zijn. Met de neutrale smaak een kanshebber voor humus (lekker op smaak gemaakt met kruiden en knoflook) of extra lekker als geroosterde en iets gezouten snack.
De planten zijn sierlijk en zien er door het mimosa-achtige, geveerde blad en de witte bloeibolletjes heel exotisch uit! Toch is deze 120 cm hoge plant zeer winterhard, geeft ze een plekje in de zon of halfschaduw en jarenlang zal de trouw blijken. Elk jaar een klein maaltje van een prachtige tuinplant! De buren van de plant profiteren mee van de stikstofbindende mogelijkheid van de wortels. Indianen kenden het geheim van de wortelschors: het bevat een sterk hallucinatieopwekkende stof (DMT) voor het (samen met Peganum harmala) maken van prairiehuasca!

Deze middelgrote, 1-2 kg zware, oranje pompoenen zijn sierlijk en op 2 manieren eetbaar: het vruchtvlees is lekker in de soep, maar waar deze pompoen speciaal voor geteeld is, namelijk voor de “vliesloze” oftewel “naakte” zaden, die heerlijk zijn in bakproducten, lekker om rauw te snacken met wat kruiden en (een grotere hoeveelheid) om olie van te persen. ‘Naked Bear’ geeft meer zaden dan de oude vliesloze rassen en de planten geven een hoge opbrengst ondanks aanvallen door ziekten.

Sierlijk, eetbaar en medicinaal! Inmiddels is de plant in de hele tropen bekend, in India en Oost- tot Zuid-Afrika wordt de plant druk gebruikt: het jonge blad, de jonge scheuten en soms de bloemen worden verwerkt in roerbak-, stoof- of soepgerechten. De smaak is stevig en wordt vaak met melk of zure room verzacht. In India wordt deze sterke smaak gebruikt juist gebruikt in kerrie. De zaden zijn een vervanging voor mosterd, maar op het water gegooid komen de vissen boven drijven..! Van het blad wordt een versterkend en regulerend middel getrokken en de wortel wordt als pijnstiller gebruikt. Laat je al die toepassingen aan je voorbij gaan, dan blijft een mooie plant over met vingervormig blad en een subtiele, witte bloemtrossen, een familielid van de kattensnor. Hoogte 60-100 cm.

Dit hele bekende wilde blommeke kan in vochtige omstandigheden gemakkelijk 2 m hoog worden. Bij ons in de Biesbosch zoemen de bijen van blijdschap om al die nectar, die de lichtroze bloemen produceren op te snoepen. De bloemen bloeien in lange staarten van onder naar boven, als de plant bovenaan nog bloeit, dan heeft deze onderaan al zaad gevormd. We hoeven niet bang te zijn dat deze fantastische plant ooit uitsterft...
De bloemen, bladeren, wortels en stengels zijn allemaal eetbaar. Eet de jonge bladeren rauw of gekookt, zeer jonge scheuten zouden goed een dunne asperge kunnen vervangen. Stengels zou ik altijd gekookt gebruiken en het liefst even schillen, ze binden je soep en zijn licht laxerend. De bloemen eet je in de knop en rauw in salades. Van de gedroogde bladeren maak je een (iets) zoete thee, die in Rusland “Kaporie-thee” wordt genoemd.
Binnen de fytotherapie is het kruid vooral bekend als huismiddeltje tegen kleine darmproblemen, uitwendig gebruik tegen ontstekingen en pijnverzachting.